menu
O φοβισμένος ή αγχωμένος τύπος προσωπικότητας

Υπάρχουν κάποια άτομα τα οποία η συμπεριφορά, η σκέψη και η κοσμοθεωρία τους δε συμβαδίζει με τα αναμενόμενα, φυσιολογικά δεδομένα του σύγχρονου κόσμου. Πολλές φορές, η έναρξη αυτής της αλλόκοτης συμπεριφοράς ενός ατόμου εντοπίζεται ήδη από την πρώιμη εφηβεία ή ενηλικίωση και πάντα σχεδόν περιγράφεται ένα «δύσκολο» άτομο.

Σε προηγούμενο άρθρο είχαν αναλυθεί οι ομάδες Α και Β των διαταραχών προσωπικότητας και εδώ θα αναλυθεί η ομάδα Γ, η οποία περιλαμβάνει την Αποφευκτική, την Εξαρτημένη και την Ψυχαναγκαστική – Καταναγκαστική διαταραχή προσωπικότητας.

Ομάδα Γ

  • Αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας: τα άτομα με αποφευκτική προσωπικότητα είναι συχνά υπερευαίσθητα στην απόρριψη και απρόθυμα να εμπλακούν με άλλους αν δεν είναι σίγουροι ότι τους αποδέχονται. Η υπερβολική κοινωνική δυσφορία, η συστολή, η ντροπή, ο φόβος κριτικής, η αποφυγή των κοινωνικών εκδηλώσεων που περιέχουν την επαφή με άλλους είναι χαρακτηριστικό της αποφευκτικής προσωπικότητας. Είναι αρκετά τρομοκρατημένοι στο να εκφράσουν κάτι, καθώς πιστεύουν ότι θα φανούν ανόητοι. Ανησυχούν ότι θα εξευτελιστούν ή θα κλάψουν μπροστά σε άλλους και πληγώνονται όταν οι άλλοι δε τους αποδέχονται. Τα άτομα με αποφευκτική προσωπικότητα δεν έχουν σχέσεις εκτός απ’ τον οικογενειακό κύκλο, αν και θα ήθελαν, αλλά αναστατώνονται απ’ την ανικανότητα τους να συσχετιστούν με τους άλλους.
  • Εξαρτημένη διαταραχή προσωπικότητας: τα άτομα με εξαρτημένη προσωπικότητα ίσως δείχνουν ένα μοτίβο με εξαρτημένη και υποτακτική συμπεριφορά, βασιζόμενοι σε άλλους για να λάβουν προσωπικές αποφάσεις. Απαιτούν υπερβολική επιβεβαίωση και καθοδήγηση και συχνά πληγώνονται απ’ την κριτική ή την απομάκρυνση από τους άλλους. Νιώθουν δυσφορία και αβοηθησία εάν είναι μόνοι και μπορεί να «καταστραφούν» εάν μία σχέση τελειώσει. Έχουν ισχυρό φόβο εγκατάλειψης/απόρριψης απ’ τους άλλους. Τυπικά δεν έχουν αυτοπεποίθηση και η εξαρτημένη προσωπικότητα τους σπάνια τους οδηγεί να πράττουν ανεξάρτητα από άλλους. Αυτή η διαταραχή συχνά ξεκινάει στην πρώιμη ενήλικη ζωή και η διάγνωση δίνεται συχνότερα σε γυναίκες παρά σε άντρες.
  • Ψυχαναγκαστική/Καταναγκαστική Διαταραχή προσωπικότητας: η καταναγκαστική προσωπικότητα είναι επιμελής και έχει υψηλές προσδοκίες ενώ αναζητά μανιωδώς την τελειότητα. Τα άτομα αυτά δεν ικανοποιούνται με τις επιτυχίες τους και αναλαμβάνουν συνεχώς νέες ευθύνες. Είναι αξιόπιστοι, φερέγγυοι, μεθοδολογικοί, αλλά η έλλειψη ευελιξίας συχνά τους κάνει να μη μπορούν να προσαρμοστούν στις αλλαγές. Τα άτομα με ΨΚΔ προσωπικότητας είναι αρκετά προσεκτικοί σε όλους τους τομείς και δίνουν προσοχή σε κάθε λεπτομέρεια, κάνοντας δύσκολη και χρονοβόρα τη λήψη αποφάσεων και την εκπλήρωση καθηκόντων. Όταν τα συναισθήματά τους δεν είναι κάτω από αυστηρό έλεγχο και τα γεγονότα είναι απρόβλεπτα ή πρέπει να βασιστούν σε άλλους, οι ΨΚΔ προσωπικότητες νιώθουν ανημπόρια και απομόνωση.