Έχετε χάσει το ενδιαφέρον σας για δραστηριότητες που κάνατε παλιά; Παλεύετε με αισθήματα αβοηθησίας και απαισιοδοξίας; Το βρίσκετε ολοένα και δυσκολότερο να περάσει η ημέρα; Εάν ναι, δεν είστε οι μόνοι. Η κατάθλιψη μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ανεξάρτητα από το υπόβαθρο ή τα επιτεύγματα. Ωστόσο, η κατάθλιψη, σε αρκετούς ηλικιωμένους, είναι κάτι το αναπόφευκτο. Με τη σωστή υποστήριξη, τη θεραπεία και με τεχνικές αυτοβοήθειας μπορείτε να ενισχύσετε τα συναισθήματά σας, να ανταποκριθείτε καλύτερα στις συνθήκες της ζωής και να απολαύσετε τα χρόνια που σας απέμειναν με υγεία, αγάπη και χαρούμενες στιγμές.

Τα συμπτώματα της κατάθλιψης σε μεγαλύτερες ηλικίες μπορεί να επηρεάσουν κάθε τομέα της ζωής, όπως είναι ο ύπνος, η όρεξη, η ενέργεια, το ενδιαφέρον, οι δραστηριότητες και οι σχέσεις.

Δυστυχώς, οι περισσότεροι ηλικιωμένοι αδυνατούν να αναγνωρίσουν τα προειδοποιητικά σημάδια ή δεν ακολουθούν τα βήματα για θεραπεία. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που συχνά το παραβλέπουν:

• Ίσως θεωρούν ότι έχουν καλούς λόγους να είναι θλιμμένοι ή να πιστεύουν ότι η κατάθλιψη είναι χαρακτηριστικό της ηλικίας τους.
• Ίσως απομονώνονται και δεν δίνουν την ευκαιρία σε γύρω τους να αντιληφθούν τη σοβαρότητα της κατάστασης.
• Ίσως ερμηνεύουν τα σωματικά συμπτώματα τους ως απόρροια σωματικής ασθένειας και όχι ψυχολογικής.
• Ίσως νιώθουν απροθυμία να μιλήσουν για το πως νιώθουν ή να ζητήσουν τη βοήθεια ενός ειδικού.

Μπορείτε να νιώθετε καλά σε κάθε ηλικία

Η κατάθλιψη δεν είναι σημάδι αδυναμίας ή ελάττωμα της προσωπικότητας. Συμβαίνει στον καθένα, σε κάθε ηλικία, ανεξάρτητα από τα βιώματα. Όταν οι αλλαγές στη ζωή έρχονται με την πάροδο του χρόνου, όπως είναι η συνταξιοδότηση, ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου, ο εγκεφαλικός θάνατος- μπορεί πολλές φορές να επέλθει και η κατάθλιψη, αλλά αυτό δε πρέπει να σας παίρνει από κάτω. Ανεξάρτητα από τις προκλήσεις της ηλικίας σας που αντιμετωπίζετε, υπάρχουν βήματα για να νιώθετε ευτυχία και ελπίδα ξανά και να απολαύσετε τα «χρυσά» χρόνια.

Οι καταθλιπτικοί ηλικιωμένοι ίσως δε νιώθουν «λυπημένοι»

Ενώ μπορεί να πιστεύετε οτι η κατάθλιψη και η λύπη πάνε μαζί, πολλοί ηλικιωμένοι που τη βιώνουν δε νιώθουν ξεκάθαρα λύπη. Ίσως παραπονιούνται για το χαμηλό κίνητρο, για το χαμηλό επίπεδο ενέργειας, για τα σωματικά προβλήματα. Στην πραγματικότητα, οι σωματικοί πόνοι, όπως είναι τα αρθριτικά ή οι πονοκεφάλοι, είναι τα επικρατέστερα συμπτώματα των ηλικιωμένων με κατάθλιψη.

Είναι πένθος ή κατάθλιψη;

Όσο μεγαλώνουμε, βιώνουμε απώλειες. Η απώλεια είναι οδυνηρή – είτε είναι απώλεια της ανεξαρτησίας, της σταθερότητας, της υγείας, της καριέρας ή ενός αγαπημένου προσώπου. Το πένθος για όλες αυτές τις καταστάσεις είναι λογικό και επόμενο, ακόμα και αν έχει μεγάλη διάρκεια.

Η διάκριση μεταξύ θρήνου και κλινικής κατάθλιψης δεν είναι πάντα εύκολη, εξαιτίας των κοινών συμπτωμάτων. Ωστόσο, υπάρχουν διαφορές που μπορείτε να διακρίνετε: 

• Ο θρήνος είναι σαν το «τρενάκι του τρόμου»: περιέχει πληθώρα και μείγμα συναισθημάτων, θετικών και αρνητικών. Υπάρχει ακόμα και όταν προκύπτουν στιγμές χαράς και ευχαρίστησης.
• Αντίθετα, στην κατάθλιψη, τα αισθήματα του κενού και της αποσύνθεσης είναι επίμονα.
• Ενώ δεν υπάρχει χρονοδιάγραμμα του θρήνου, εάν δεν έχει ξεπεραστεί με τον καιρό ή εξαφανίζει όλα τα σημάδια ευχαρίστησης  (για παράδειγμα γέλιο μετά από ένα αστείο, ανακούφιση μετά από αγκαλιά, απόλαυση ενός ωραίο τοπίου) τότε υπάρχουν πιθανότητες για ύπαρξη καταθλιπτικής διαταραχής.

Γεροντική άνοια vs κατάθλιψη

Ποτέ μην επιβεβαιώνετε το γεγονός ότι η απώλεια της πνευματικής οξύτητας είναι φυσιολογικό σημάδι του γήρατος. Μπορεί να είναι σημάδι είτε κατάθλιψης είτε άνοιας. Αυτές οι δυο καταστάσεις μοιράζονται κοινά συμπτώματα, όπως είναι τα προβλήματα μνήμης, ο βραδύς λόγος και η αργή κίνηση, το χαμηλό κίνητρο και πολλά ακόμη, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολο να διακριθούν.

Τα γνωστικά ελλείμματα, είτε προκαλούνται από άνοια είτε από κατάθλιψη, είναι σημαντικό να παρακολουθούνται από ειδικούς. Εάν είναι κατάθλιψη, η μνήμη, η συγκέντρωση και η ενέργεια θα επανέλθουν στο φυσιολογικό τους επίπεδο μετά τη θεραπεία. Η θεραπεία της άνοιας βελτιώνει επίσης την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής. Σε μερικές περιπτώσεις, μάλιστα, τα συμπτώματα μπορεί να αντιστραφούν, να σταματήσουν ή να μειωθούν σημαντικά.

Δείτε μερικά αποτελεσματικά βήματα αντιμετώπισης της κατάθλιψης σε ηλικιωμένους εδώ.