menu
Αλκοολικός γονέας: οι επιδράσεις στα παιδιά

Μία λανθασμένη αντίληψη που έχουν οι περισσότεροι χρήστες αλκοόλ είναι ότι το ποτό δεν τους επηρεάζει. Φυσικά αυτό δεν ισχύει στην πραγματικότητα και τα παιδιά με αλκοολικό γονέα μπορεί να δεχτούν άμεσες και επιζήμιες επιδράσεις.

Δυστυχώς, οι αρνητικές επιπτώσεις στην ανατροφή σε περιβάλλον με ζητήματα αλκοολισμού συνήθως είναι χρόνιες, αφορούν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των παιδιών, τις σχέσεις τους και πολλά ακόμη.

Ο γονέας που είναι αλκοολικός μπορεί να σοκαριστεί όταν ενημερωθεί για την επιρροή που ασκεί στα παιδιά μέσω της ευαισθησίας του απέναντι στο ποτό, από την παιδική ηλικία έως την εφηβεία και την ενήλικη ζωή. 

Η ανάγκη για κατανόηση του φυσιολογικού

Ίσως να μην έχουν ένα σωστό πρότυπο να ακολουθήσουν ως παιδιά και πιθανόν να μην έχουν βιώσει στιγμές ζεστασιάς μέσα στο σπίτι τους και γι’ αυτό το λόγο τα παιδιά τα αλκοολικών προσπαθούν να μαντέψουν τι είναι φυσιολογικό και τι όχι. Μπορεί να δυσκολεύονται να διακρίνουν το ωφέλιμο από το επιβλαβές ή και σε ακραίες περιπτώσεις να αναπτύσσουν αναστολή και να μη γνωρίζουν πως να συμπεριφερθούν.

Θέματα εμπιστοσύνης

Η ανάπτυξη μέσα σε ένα πλαίσιο στο οποίο υπάρχει η άρνηση, η ψευδολογία και τα μυστικά στην καθημερινότητα, τα παιδιά στην ενήλικη ζωή δε θα καταφέρουν να χτίζουν σχέσεις εμπιστοσύνης. Επειδή ο γονέας δεν έχει μάθει να εμπιστεύεται τις δικές του δυνάμεις για να αντιμετωπίζει τα προβλήματα, έτσι και τα ίδια τα παιδιά γίνονται εύθραυστα και έχουν την πεποίθηση ότι σε περίπτωση που εμπιστευτούν κάποιον αυτό θα τους γυρίσει μπούμερανγκ.

Αυτο-κριτική

Μερικά παιδιά κατά την έναρξη της ενήλικης ζωής αδυνατούν να δημιουργήσουν μία καλή εικόνα του εαυτού τους. Εάν είχαν μία κακή ανατροφή, συχνά θα προβαίνουν σε διαδικασίες σύγκρισης με τους άλλους γύρω τους και στο τέλος θα βγαίνουν πάντα ηττημένοι. Αυτό συμβαίνει διότι δεν έχουν υψηλά αισθήματα αυτοαξίας και αυτοεκτίμησης, ενώ σύντομα θα βγουν στη επιφάνεια δυσπροσαρμοστικές ανασφάλειες. Θα νιώθουν ότι διαφέρουν πάντα από τους άλλους και ότι ποτέ δεν είναι αρκετοί. Ως συνέπεια, θα αποφεύγουν τις κοινωνικές σχέσεις, θα δυσκολεύονται να αναπτύσσουν φιλίες και θα απομονωθούν.

Θα επιζητούν συνέχεια την επιβεβαίωση

Επειδή ακριβώς έχουν πληγωμένη αυτοεκτίμηση, μερικά παιδιά μπορεί να αναζητούν συνέχεια την επιβεβαίωση από τους άλλους. Θα είναι τα παιδιά όπου θα συνθλίβονται όταν κάποιος δε θα είναι ευτυχισμένος και θα ζουν μέσα στο φόβο όταν τους ασκείται οποιαδήποτε κριτική.

Θα παίρνουν τα πάντα στα σοβαρά

Τα παιδιά που έχουν μεγαλώσει με αλκοολικό γονέα θα είναι οι πιο αυστηροί κριτές του εαυτού τους και κατά συνέπεια θα βιώνουν άγχος και κατάθλιψη για μεγάλα διαστήματα. Για παράδειγμα, μπορεί να είναι δύσκολο για ένα άτομο να δεχτεί κάποιο αστείο, να περάσει καλά με τους φίλους του ή να αναπτύξει χιούμορ καθώς έχει ήδη εσωτερικεύσει τόση αρνητικότητα ή απουσία από τον γονέα σε παρόμοιες συνθήκες ώστε δε γνωρίζει τον τρόπο και δεν επιτρέπει στον εαυτό του να απολαύσει τη στιγμή.

Δυσκολία στις σχέσεις

Με σκοπό τη δημιουργία ζεστών σχέσεων, το ένα άτομο είναι πρόθυμο να φροντίσει το άλλο για να αποζητήσουν την αγάπη, την εγγύτητα και την συναισθηματική πληρότητα. Εξαιτίας της έλλειψης εμπιστοσύνης και της ευθραυστότητας, τα παιδιά των αλκοολικών γονέων ίσως δε μπορούν να δημιουργήσουν ρομαντικές σχέσεις και δεν επιζητούν την ουσιαστική επαφή με τους άλλους.

Φοβούνται τους άλλους ανθρώπους

Εάν ο γονέας που πίνει ήταν συναισθηματικά και σωματικά απών από τη ζωή του παιδιού, τότε αυτό πιθανότατα θα αναπτύξει φόβο εγκατάλειψης. Ως συνέπεια, τα παιδιά ως ενήλικες θα δημιουργούν τοξικές και εξαρτητικές σχέσεις με τους άλλους ακριβώς επειδή θα φοβούνται συνεχώς μην μείνουν μόνοι τους.

Υπερβολικές ευθύνες

Με σκοπό την αποφυγή της κριτικής ή το θυμό, πολλά παιδιά γίνονται τελειομανείς ή υπερβολικά υπεύθυνοι, προκειμένου να μη βιώσουν την αποτυχία. Από την άλλη πλευρά, δεν είναι περίεργο να στραφούν προς την αντίθετη κατεύθυνση και να γίνουν αναρχικά μέλη της κοινωνίας, να διαπράττουν αντικοινωνικές συμπεριφορές ή να στραφούν (όπως και ο γονέας τους) σε ουσίες και αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές.

Έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τον Janet Woititz, Ed.D και έγινε και συγγραφή στο βιβλίο "Adult Children of Alcoholicsαποδεικνύει πως πολλά από τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας που αναπτύσσουν τα παιδιά ενός αλκοολικού είναι σχεδόν παρόμοια με εκείνα που εμφανίζουν τα παιδιά που έχουν κακοποιηθεί από τον γονέα τους. Τα υιοθετημένα παιδιά ή τα παιδιά που μεγάλωσαν σε ιδρύματα και τα οποία είχαν γονείς που τους επιδείκνυαν καταναγκαστικές συμπεριφορές ή υπερφαγία, τα παιδιά γονέων με χρόνια ασθένεια και όσων είχαν υπερβολικά θρησκόληπτες αντιλήψεις εμφάνιζαν επίσης πανομοιότυπα χαρακτηριστικά με τα παιδιά των αλκοολικών.

Αναμφίβολα, η παραπάνω συνειδητοποίηση μπορεί να είναι σοκαριστική για έναν γονέα.

Τα σωματικά και ψυχολογικά «σημάδια» που αφήνει ένας αλκοολικός γονέας στο παιδί του μπορεί να αποβούν μοιραία στη μετέπειτα ενήλικη ζωή του παιδιού. Η εστίαση στην αγάπη απέναντι στο παιδί και στις επιδράσεις που δημιουργούνται όταν υπάρχουν θέματα αλκοολισμού, ίσως παρακινήσει τους γονείς στην έναρξη νέων υγιεινών συνηθειών μακριά από το αλκοόλ. 

Αξίζουν μία καλύτερη ζωή, όπως και εσείς.

Μην επιτρέπετε τα ψυχολογικά σας προβλήματα να ρισκάρουν την προσωπικότητα και τον βιοπορισμό του παιδιού σας και ζητήστε υποστήριξη.