Το άγχος στην καθημερινότητα είναι το αίσθημα ότι το άτομο έχει πιεστεί αρκετά και νιώθει ότι δε μπορεί να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος.

Αυτές οι απαιτήσεις μπορεί να σχετίζονται με τα οικονομικά, τη δουλειά, τις σχέσεις και άλλες καταστάσεις αλλά και οτιδήποτε μπορεί να αποτελεί πραγματική ή αντιλαμβανόμενη απειλή στο περιβάλλον του άτομου μπορεί να προκαλέσει στρες.

Το άγχος είναι το κίνητρο και είναι ουσιώδες για την επιβίωση. Η κατάσταση «πάλης ή φυγής» μπορεί να μας εξηγήσει το πως να αντιδράσουμε σε αυτόν τον κίνδυνο. Ωστόσο, αν αυτός ο μηχανισμός ενεργοποιείται αρκετά συχνά ή εύκολα, μπορεί να επηρεάσει τη ψυχική και σωματική υγεία του ατόμου και να προκαλέσει αρνητικές συνέπειες.

Το στρες βοηθάει στην προετοιμασία του σώματος για αντιμετώπιση του κινδύνου

Τα συμπτώματα μπορεί να είναι τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά

Το προσωρινό στρες μπορεί να είναι βοηθητικό αλλά το χρόνιο στρες μπορεί να συνδέεται και με ποικίλες καταστάσεις υγείας.

Μπορούμε να προετοιμαστούμε για το στρες μέσω της εκμάθησης τεχνικών αυτοδιαχείρισης

Με λίγα λόγια, το στρες είναι η φυσική άμυνα του οργανισμού απέναντι στον κίνδυνο και μέσω της πυροδότησης των ορμονών στο σώμα, αντιμετωπίζει ή αποφεύγει την απειλή. 

Όταν την αντιμετωπίζει, ένα μέρος της αντίδρασης είναι σωματικό και συγκεκριμένα το σώμα παράγει χημικές ουσίες (κορτιζόλη, αδρεναλίνη και νοραδρεναλίνη) οι οποίες αυξάνουν τον καρδιακό παλμό, την μυϊκή ετοιμότητα, την εφίδρωση και την σωματική επαγρύπνηση. Με αυτόν τον τρόπο, προετοιμάζεται το σώμα για τον κίνδυνο. 

Παράγοντες περιβάλλοντος μπορούν να προκαλέσουν την παραπάνω σωματική αντίδραση και αυτοί μπορεί να είναι : ήχοι, επιθετική συμπεριφορά, ένα γρήγορο αμάξι, τρομακτικές σκηνές σε ταινία ή ακόμα και το πρώτο ραντεβού με ένα άτομο! Όσο πιο πολλοί οι παράγοντες περιβάλλοντος, τόσο πιο πολύ άγχος βιώνει το άτομο.

Τύποι άγχους

Οξύ άγχος: αυτός ο τύπος άγχους είναι ο πιο συνηθισμένος και προκαλείται από τη σκέψη των πιεστικών γεγονότων της καθημερινότητα ή από τις απαιτήσεις του μέλλοντος. Για παράδειγμα, εάν έχετε να εκπληρώσετε ένα καθήκον σε μία συγκεκριμένη προθεσμία η οποία πλησιάζει, τότε ίσως να βιώνετε άγχος. Ωστόσο, το αίσθημα άγχους υποχωρεί όταν εκπληρωθεί το καθήκον. 

Όταν ο οργανισμός εκτίθεται αρκετά συχνά και έντονα σε οξύ άγχος σε μία μεγάλη περίοδο της ζωής τους, τότε το άγχος μπορεί να γίνει χρόνιο και επιβλαβές για την υγεία.

Επεισοδιακό οξύ άγχος: τα άτομα που βιώνουν συχνά οξύ στρες ή έχουν πολλούς παράγοντες περιβάλλοντος που τους προκαλούν άγχος, βιώνουν επεισόδια οξέους άγχους. 

Συνήθως τα άτομα αυτά βρίσκονται σε συνεχή εκνευρισμό και ένταση και αυτή η τάση τους εμποδίζει την ομαλή καθημερινότητα. 

Αυτός ο τύπος άγχους μπορεί να οδηγήσει σε υψηλή αρτηριακή πίεση και καρδιακές ασθένειες.

Χρόνιο άγχος: Αυτός είναι ο πιο επιβλαβής τύπος άγχους και χρειάζεται περισσότερο χρόνο θεραπείας.

Οι συνθήκες φτώχειας, μία δυσλειτουργική οικογένεια, ένας δυστυχισμένος γάμος μπορούν να προκαλέσουν χρόνιο στρες. το άτομο που το βιώνει συνήθως νιώθει ότι δε μπορεί να ξεφύγει από αυτή την κατάσταση και δεν αναζητά λύση. Για μία περίοδο, μπορεί να μην είναι εμφανές στο άτομο, καθώς το άτομο έχει συνηθίσει το άγχος του και αυτή είναι η διαφορά με τους άλλους τύπου στρες. Αρκετές φορές, συμβαίνει να γίνεται και κομμάτι της προσωπικότητας του ατόμου, καθιστώντας το συνεχώς επιρρεπές σε συνθήκες άγχους, ανεξάρτητα από τις λύσεις που μπορεί να του παρουσιάζονται.

Διαχείριση

Άθληση: μελέτες αποδεικνύουν συνεχώς ότι η άσκηση βοηθάει στην ψυχική και σωματική αντιμετώπιση του στρες και κυρίως της διαχείρισης του ορμονικού επιπέδου

Μείωση πρόσληψης αλκοόλ, ουσιών και καφεϊνης: αυτές οι ουσίες δε βοηθούν στο στρες και πολλές φορές χειροτερεύουν την κατάσταση. 

Διατροφή: μία υγιής και ισορροπημένη διατροφή με φρούτα και λαχανικά μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των αγχογόνων παραγόντων και ταυτόχρονα στη βελτίωση του ανοσοποιητικού. Μία δίαιτα χαμηλή σε αυτά φέρνει τον οργανισμό αντιμέτωπο με ασθένειες, άρα με το στρες.

Προτεραιότητες: ξοδέχτε λίγο χρόνο στην οργάνωση των υποχρεώσεών σας και ξεχωρίστε τα σημαντικά από τα ασήματα καθήκοντα. Εστιάστε στο τι έχετε ολοκληρώσει και επιτύχει σε εβδομαδιαίο πλάνο και όχι σε αυτά που δεν καταφέρατε. Η οργάνωση των υποχρεώσεων, κυρίως σε γραπτή μορφή, βάζει σε «τάξη» το κεφάλι σας.

Χρόνος: βρείτε καθημερινά λίγο χρόνο για τον εαυτό σας. Δώστε χώρο καθημερινά για χόμπι, ξεκούραση, ύπνο και αγαπημένες δράσεις. 

Αναπνοή και χαλάρωση: διαλογισμός, μασάζ, γιόγκα είναι μερικές προτάσεις που προωθούν την χαλάρωσή σας και μπορούν να ηρεμήσουν τον οργανισμό σας. Η σωστή αναπνοή θα πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ημέρας σας.

Επικοινωνία : μιλήστε σε οικογένεια, φίλους, συναδέλφους και αφεντικό για τις σκέψεις και τις ανησυχίες σας ώστε να νιώθετε ότι «αδειάζετε». Ίσως καταλάβετε ότι δεν είστε οι μόνοι που ανησυχείτε πολύ. 

Αναγνωρίστε τα σημάδια: ένα άτομο με αρκετό άγχος πολλές φορές δε συνειδητοποιεί τις σωματικές συνέπειες. Η αναγνώριση του άγχους είναι το πρωτο βήμα. Για όσους εργάζονται αρκετά ή έχουν πολλές υποχρεώσεις καθημερινά, το δεύτερο είναι «να κάνετε ένα βήμα πίσω» και να επιβραδύνετε τους ρυθμούς και τη σκέψη σας, μέσω της οργάνωσης και της θετικής αυτοεπιβεβαίωσης.

Βρείτε τον αγχολυτικό παράγοντα στο περιβάλλον σας: η ανάγνωση βιβλίου, ο περίπατος, η μουσική, χρόνος με φίλους, ένα κατοικίδιο, μία ταινία, το γυμναστήριο είναι μερικοί αγχολυτικοί παράγοντες καθημερινότητας. 

Extra tips διαχειρισης

Μειώστε τη πηγή του στρες σας (ποιος παράγοντας στο περιβάλλον σας αυξάνει το στρες;)

Αλλάξτε την οπτική των πραγμάτων που βιώνετε

Μειώστε την επίδραση του στρες στο σώμα σας

Μάθετε νέους τρόπους συνδιαλλαγής και επικοινωνίας με τους άλλους

Συμπερασματικά, το άγχος είναι μία κατάσταση που μπορεί να αντιμετωπιστεί με "προσωπική εργασία": ανάγνωση βιβλίων για το άγχος, θεραπευτικές συνεδρίες, αλλαγές στην καθημερινότητα. Ωστόσο, όσο πιο χρόνια είναι η έκθεση του ατόμου σε συνθήκες άγχους, τόσο περισσότερο χρόνο απαιτεί για την εκμάθηση σωστού τρόπου διαχείρισης.

Γι’ αυτό ξεκινήστε τώρα…