menu
Ψυχαναγκαστική - Καταναγκαστική Διαταραχή (ΨΚΔ)

Πολλά παιδιά, μερικές φορές, έχουν σκέψεις που τους ενοχλούν και ίσως νιώθουν ότι πρέπει αναγκαστικά κάνουν κάτι σχετικό με αυτή τη σκέψη, ακόμα και χωρίς να έχει νόημα. Για παράδειγμα, μπορεί να πιστεύουν ότι θα αποτύχουν σε ένα έργο, εάν δεν φορέσουν το αγαπημένο τους ρούχο ή αξεσουάρ.

Για μερικά παιδιά, όμως, οι σκέψεις και η ανάγκη για εκτέλεση συγκεκριμένων πράξεων είναι τόσο επίμονες που, ακόμα και αν προσπαθήσουν, δεν καταφέρνουν να τις αγνοήσουν.

Τα παιδιά αυτά πάσχουν από Ψυχαναγκαστική - Καταναγκαστική διαταραχή όταν οι ανεπιθύμητες σκέψεις και οι συμπεριφορές που νιώθουν οτι χρειάζονται να συμβούν, εμφανίζονται συχνά, έχουν διάρκεια (περίπου 1 ώρα καθημερινά), επεμβαίνουν ανάμεσα στις δραστηριότητες και τους αναστατώνουν. Οι σκέψεις αυτές ονομάζονται ψυχαναγκασμοί, ενώ οι συνοδευόμενες συμπεριφορές καταναγκασμοί.

Ακολουθούν μερικά παραδείγματα:

  • Ανεπιθύμητες σκέψεις, παρορμήσεις ή εικόνες που παρουσιάζονται ξανά και ξανά και προκαλούν άγχος και δυσχέρεια
  • Η συνεχής ανάγκη για σκέψη ή για έκφραση λόγου (για παράδειγμα η μέτρηση αριθμών, ή συνεχής επανάληψη λέξεων σιωπηλά ή φωναχτά)
  • Η αίσθηση της υποχρέωσης για την εκτέλεση μίας πράξης (για παράδειγμα το πλύσιμο των χεριών, η τοποθέτηση αντικειμένων σε συγκεκριμένο σημείο ή το  συνεχές τσεκάρισμα αντικειμένων και καταστάσεων, όπως είναι το κλείδωμα της πόρτας)
  • Η τήρηση συγκεκριμένων κανόνων κατά την εκτέλεση μίας πράξης, με σκοπό την απομάκρυνση μίας ψυχαναγκαστικής σκέψης.

Τα παιδιά που έχουν ψυχαναγκασμούς ή καταναγκασμούς πιστεύουν ότι οι συμπεριφορές που κάνουν θα τους προστατέψουν από άσχημα γεγονότα ή θα τους κάνουν να νιώσουν καλύτερα. Ωστόσο, η συμπεριφορά που προβαίνουν δεν έχει καμία σύνδεση και σχέση με τον κίνδυνο πως κάτι κακό θα συμβεί, όπως είναι το πλύσιμο των χεριών πολλές φορές μέσα σε μία ώρα.

Ένας μύθος γύρω από την Ψυχαναγκαστική Καταναγκαστική διαταραχή είναι ότι μερικοί την συσχετίζουν με την τάξη και την τακτικότητα. Μερικές φορές, οι συμπεριφορές στην ΨΚΔ μπορεί να περιλαμβάνουν την καθαριότητα, αλλά τις περισσότερες φορές το άτομο είναι περισσότερο αφοσιωμένο στην επανάληψη μίας συγκεκριμένης πράξης, παρά στην οργάνωση της. Οι ψυχαναγκασμοί και οι καταναγκασμοί μπορεί να αλλάξουν φύση, διάρκεια και περιεχόμενο με την πάροδο των χρόνων.