Υπάρχει μία διαχωριστική γραμμή μεταξύ ενός καλού γονέα ικανού να προκαλέσει το παιδί ώστε να επιτύχει στο σχολείο και ενός γονέα που προσπαθεί να προσεγγίσει αυτόν τον στόχο. Έρευνες έχουν δείξει ότι η παραβίαση αυτής της γραμμής μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στα παιδιά.

Το εκπαιδευτικό σύστημα της Σιγκαπούρης είναι γνωστό για την ποιότητα και για το γεγονός ότι οι μαθητές αποκτούν πολλές γνώσεις και έχουν ένα υψηλό επίπεδο ανταγωνισμού. Το 2016, η Σιγκαπούρη κατατάχθηκε πρώτη στη Φυσική και τα Μαθηματικά ανάμεσα σε άλλες χώρες σε διαγωνισμούς απόδοσης. Μία αιτία της επιτυχίας είναι ότι, σε αυτή τη χώρα, οι γονείς έχουν υψηλές προσδοκίες και τείνουν να είναι απαιτητικοί όταν έρχεται η ώρα για βαθμούς και ακαδημαϊκή επίδοση.

Οι συγκεκριμένοι γονείς, όμως, προκαλούν στα παιδιά υψηλό άγχος απόδοσης στα σχολικά έργα. Αυτός είναι και ο λόγος που η Σιγκαπούρη είναι η χώρα με τα περισσότερα περιστατικά αυτοκτονιών σε παιδιά έως 8 ετών.

Οι ειδικοί πιστεύουν ότι οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες μπορούν να επηρεάσουν τη γνωστική και συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού. 

Το 2016, στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, ερευνητές έκαναν ένα πείραμα που απέδειξε ότι  υπερβολική πίεση τη στιγμή της βαθμολογίας είναι μία λανθασμένη συμπεριφορά.

Οι γονείς που πιέζουν τα παιδία τους ώστε να πάρουν καλούς βαθμούς στο σχολείο και να έχουν καλές αποδόσεις στις εξωσχολικές δράσεις, ελαχιστοποιούν τη σπουδαιότητα των κοινωνικών δεξιοτήτων και δε δείχνουν αποδοχή και ενσυναίσθηση. Με αυτό τον τρόπο, συμβάλλουν στην αποτυχία των παιδιών τους στην προσαρμογή τους ως άτομα και ως πολύτιμα μέλη στην κοινωνία.

Όταν οι γονείς ενδιαφέρονται μόνο για τους καλούς βαθμούς των παιδιών τους, δημιουργούν προκλητικές συνθήκες άγχους και στρες. Η έρευνα αυτή  έχει αποδείξει πως η διδαχή στα παιδιά αξιών, όπως είναι η ευγένεια και η ενσυναίσθηση, βοηθάει στην καλύτερη απόδοση στο σχολείο και αυξάνει τις επιτυχίες.

Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάστηκαν στην Εφημερίδα Youth and Adolescence. Οι ερευνητές ασχολήθηκα με 506 μαθητές έκτης δημοτικού και ανέφεραν πως οι μαθητές που απέδωσαν καλύτερα στο σχολείο είχαν γονείς όπου εστίαζαν στις ανθρώπινες αξίες, όπως είναι η ευγένεια, και όχι στους βαθμούς τους.

Η υπερβολική ακαδημαϊκή πίεση βλάπτει.

Στη σύγχρονη κοινωνία ασκείται αρκετή πίεση στους ανθρώπους για επιτυχία. Τα παιδιά έχουν συγκεκριμένα πεδία ανταγωνισμού – βαθμοί στο σχολείο, απόδοση στα αθλήματα, εισαγωγή σε Σχολές. Ωστόσο, το φαινόμενο της ακαδημαϊκής πίεσης συνδέεται και με την υπερβολική αύξηση αγχωδών διαταραχών στην παιδική και εφηβική ηλικία. 

Οι αξίες που εστιάζουν οι γονείς στην ανάπτυξη των παιδιών τους διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην επιτυχή προσαρμογή. Οι προτεραιότητες και οι προσωπικές πεποιθήσεις που διαμορφώνονται από τους γονείς είναι το πιο κρίσιμο σημείο. Οι γονεϊκή ακαδημαϊκή πίεση δημιουργούν ανησυχία στο παιδί. Όταν το παιδί παίρνει άριστα σε ένα τεστ, τότε η επόμενη ανησυχία των γονέων εάν κάποιο άλλο παιδί μέσα στη τάξη είχε παρόμοια επιτυχία. Εάν η επιτυχία του παιδιού δεν είναι μοναδική ανάμεσα στα υπόλοιπα παιδιά, τότε τα ίδια αντιλαμβάνονται ότι δεν έχουν αρκετά καλή απόδοση. Η κατοχή αυτού του φόβου και της τελειομανίας μπορεί να εμποδίσει την απόδοση οποιουδήποτε ταλαντούχου μαθητή.

Τελικά, το άγχος και η πεποίθηση ότι δεν είναι οι καλύτεροι μπορεί να οδηγήσει τα παιδιά σε μη προσαρμοστική συμπεριφορά. Η πίεση αυτή θα τα κάνει να πετύχουν καλούς βαθμούς με κάθε κόστος. Θα αντιγράψουν, ίσως στραφούν σε ουσίες για να ξεφύγουν από την διαρκή ανησυχία ή θα ξεσπάσουν στους φίλους τους.

Πως ενθαρρύνουμε ένα παιδί να κάνει τη μάθηση παιχνίδι;

Οι ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι η γονική ενθάρρυνση είναι ουσιώδης ώστε τα παιδιά να βγάλουν προς τα έξω τον καλύτερο εαυτό τους. Η ολική απομάκρυνση και αδιαφορία για το παιδί είναι τόσο κακή όσο είναι η υπερβολική πίεση.

Προσπαθήστε να μην κάνετε συνεχή και μη εποικοδομητική κριτική στα παιδιά σας. Όταν έρχεται η αποτυχία (κάτι πολύ φυσιολογικό σε όλους τους ανθρώπους!), οι γονείς θα πρέπει να βοηθούν τα παιδιά να καταλάβουν αυτό που δε πήγε και τόσο καλά αυτή τη φορά και να εστιάσουν στα βήματα βελτίωσης της κατάστασης. Διαφορετικά, τα παιδιά θα νιώθουν ντροπή και φόβο για την αποτυχία, θα απομακρυνθούν από τους γονείς τους και τα αγχωτικά ή τα καταθλιπτικά συμπτώματα θα τους κατακλύσουν.

Εστιάστε στη σπουδαιότητα της μάθησης νέων γνώσεων και όχι στην αξιολόγηση της απόκτησης γνώσεων. Τα παιδιά «διψούν» για γνώσεις, ειδικά σε πεδία που τους ενδιαφέρουν.

Η ίδια η γνώση και όχι ο τρόπος προόδου βρίσκεται σε προτεραιότητα.

Τελικά, οι αξίες της ευγένειας, της ενσυναίσθησης, της συνεργασίας και της αλληλοβοήθειας είναι πολύ πιο σημαντικά στοιχεία ενός προγράμματος σχολείου. Μία καλά προσαρμοζόμενη προσωπικότητα με ιδανικά και ρεαλιστικούς στόχους θα πρέπει να είναι στόχος κάθε εκπαιδευτικής βαθμίδας αλλά και κάθε γονέα στα σχολικά χρόνια.

Εάν ένα παιδί είναι ήδη αρκετά αγχωμένο για τους βαθμούς και την απόδοση του, η βοήθεια ενός ειδικού ίσως να είναι το επόμενο βήμα. Οι ψυχολόγοι και παιδοψυχολόγοι γνωρίζουν το τρόπο διαχείρισης μίας τέτοιας κατάστασης. Εφόσον το πρόβλημα είναι ανεξέλεγκτο, η οικογένεια θα πρέπει να μάθει από την αρχή νέους τρόπους επικοινωνίας και θέσπισης στόχων.